Apropos
Morfologie
English version
Het samenbrengen van woorden in éen nieuw woord is niet nieuw: in het poststructuralisme, een Franse filosofische stroming, staat deze praktijk bekend onder de naam 'bricolage' (knutselen), met als beroemd voorbeeld het door Jacques Derrida uit 'différence', différer' en 'différant' gevormde neologisme 'différance'.
Ook de dichter Lucebert kwam regelmatig tot dergelijke constructies, bijvoorbeeld in zijn combinatie van de woorden 'schimpscheut' en 'schampschot': nachtenlang bemediteerde hij (een schemermens) het woord schampscheut Toch heeft de doordringing van Apropos door het Engelse appropriate - met de betekenis van zich toeëigenen - niet geleid tot de vorming van het lelijke "Appropos". Apropos pretendeert geenszins onvatbaar te zijn voor deconstructie. Maar juist om goed uit te laten komen dat Apropos niet alleen het goede en passende behelst, maar ook de tegendelen daarvan - het eigenmachtige, immorele, verbodene - dient het de ziektekiem die het in zich meedraagt zoveel mogelijk te verbergen. Aan een woord als 'différance' is de meervoudigheid gemakkelijk af te lezen. Maar daarmee is het ook een beschadigd woord, het overblijfsel van een ingreep, die vergelijkbaar is met wat het woord 'paniek' is aangedaan in Luceberts: scheert met de pes de pana de nieketan Apropos toont alleen zijn goede, blijde gezicht - en doet intussen zijn ziekmakende, heilzame werk. Apropos - het smetteloze besmetten.
|