RHCdG

Gustav Doré -Jacob worstelt met de engel.

De beloning van anderhalve maand hard werken: een nieuwe computer. Nu kan ik nog efficiënter werken, en dus nog sneller een nieuwe computer kopen; daarmee doe ik iedereen een plezier, schijnt het.

Wat krijg je tegenwoordig voor zeshonderd euro? Een quad core processor, 4 gigabyte werkgeheugen en een harde schijf van een terabyte. Een terabyte, of duizend gigabyte - tien jaar geleden kocht ik een pc met een harde schijf van 4,1 gigabyte. Wat ik daar niet op kwijt zou kunnen! Over een, twee jaar is er een schijf van 4,1 terabyte; alleen het woord verandert.

Evengoed ben ik er heel blij mee, want op, aan en in die computer speelt zich nagenoeg mijn hele bestaan af. Een 'versierd mens', zoals Mulisch die voor zich zag, dwz iemand die zijn ziel prijsgeeft om zich te behangen met een koptelefoon, een mobiel, een minilaptop enz., en die als er iets aan zijn auto mankeert zegt: 'Mijn uitlaat is kapot!' - dat stadium ben ik al voorbij. Ik ben mijn ziel niet kwijt: die zit in die computer. En ik ben de machine die hem bedient.

Maar het duurt even voordat het zover is: met de installatie ben ik twee volle dagen zoet geweest, en nog is het niet naar mijn zin. Alsof ik met de engel heb gevochten, zo voelt het. Van tevoren denk je: even 't besturingssysteem installeren, wat programma's erop en hup we kunnen weer. Maar zo is het niet. Het begon al nadat ik de Vista-cd in de lade had gestopt: een zwart scherm met de tekst: 'Press any key to continue'. Nee, niet de oude helpdesk-anekdote van de vrouw - altijd een vrouw - die opbelt en vraagt waar toch 'de any key' zit. Er was helemaal geen key. Er was immers nog geen toetsenbord en muis geïnstalleerd.

Alles kan hij, maar weten doet mijn golem niets.

En zo voelde ik, stap voor stap, hoe het ding onder mijn handen groeide - en voelen is hier het juiste woord. 'My mind is going, I can feel it' zegt de HAL-computer aan boord van het ruimteschip in Kubricks A Space Odyssey, als een van de astronauten hem van zijn geheugenchips berooft. Zo ook hier, maar dan omgekeerd: ik maakte de veranderingen die het ding onderging zelf mee, als in een alchemistisch proces, waarbij de mutaties die de stof in de fles ondergaan zich tegelijk in de ziel van de adept afspelen, en hij niet alleen de stof zuivert en veredelt, maar ook zijn eigen ziel.

Allemaal romantische onzin natuurlijk, of op zijn minst een wat gezapige metafoor, die zich maar moeizaam verhoudt tot de orgaanloze staat van het lichaam van de toekomst: dit apparaat, dat zich met allerhande beveiligingsmiddelen moet verdedigen tegen een soort Al-Qaida aan digitale terreur. Daartoe moet het zich dan door andere producten laten infiltreren, die er hun eigen speeltuin van maken, en dat is dan een 'personal' computer. En zo wordt een besturingssysteem dat zich met de naam Vista tooit - altijd maar die horizon, die weidse blik, dat uitzicht op een elders waar het anders is - uitgerust met een beveiligingsfunctie Windows Defender: doe de luiken maar weer snel toe.

Enfin, gezuiverd is mijn ziel nog lang niet, om van de noodzakelijke zielsverhuizing maar te zwijgen. Neem de functie Windows Easy Transfer. Die wil, als je te beroerd bent om 35 euro te betalen voor een Windows Easy Transfer-kabel, zoals ik, dat je je oude data op 50 of 60 cd's zet - dvd's zijn niet toegestaan - en ze dan een voor een op je nieuwe overzet. Flash drives mogen ook, maar die zijn duur, en ze tussentijds wissen om te hergebruiken mag ook al niet van het 'proces'. En waartoe al die overzetterij, dat gesleep met bestanden? Het werkelijke ideaal, de echte vista, is natuurlijk om alles web based te doen, een externe harde schijf te gebruiken, en verder alleen een browser te installeren. Geen 'personal' computer meer waarvan alle functionaliteit extern bepaald wordt, maar een onversierde computer als interface tussen ik en gemeenschap, als firewall, als uitgestoken hand, als échte defender.